Σάββατο 17 Απριλίου 2010

Ηφαιστειακός Χειμώνας αυτο το καλοκαιρι;

Θα ήταν πριν λίγες μέρες όταν διαπίστωσα πως στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής που διαμένω επικράτησε μια «ανησυχητική» ησυχία, πολύ διαφορετική από αυτή που έχω συνηθίσει εξ αιτίας των αεροπλάνων που απογειώνονται και προσγειώνονται καθημερινά πάνω από το κεφάλι μου καθώς το αεροδρόμιο του Ελ. Βενιζέλου απέχει λίγα μόνο χιλιόμετρα από την κατοικία μου. Καθώς δεν παρακολουθώ τα νέα και ιδίως μέσα από την ασπρόμαυρη TV μας, πληροφορήθηκα μέσω ενός Mail από την KLM   (την έχω χτίσει εγώ αυτή την εταιρεία)  και κατόπιν από έναν Γερμανό που επισκέφθηκε την χώρα μας για να κάνει τα λόμπι του με την ελληνική πλευρά εξ αιτίας της κρίσης, πως ένα από τα πέντε μεγαλύτερα ηφαίστεια της Ισλανδίας εξερράγη, δημιουργώντας απίστευτα σύννεφα σκόνης, γεγονός που εμπόδιζε μέχρι τώρα τις πτήσεις πάνω από τον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο.

«Ωραίοι καιροί για εκρήξεις» σκέφτηκα..Και είναι φυσικό, αφού δεν έχουμε «σκάσει» όλοι εμείς οι Ευρωπαίοι πολίτες με την λαιμητόμο της οικονομικής κρίσης πάνω από τα κεφάλια μας, αποφάσισε να «σκάσει» ένα από τα ηφαίστεια μας και μάλιστα στην πρώτη χώρα εντός των ευρωπαϊκών συνόρων που ήρθε πρώτη αντιμέτωπη με την οικονομική κρίση.
Τι θα γίνει σκέφτηκα με μας; Μήπως να φοβόμαστε το ηφαίστειο στη Σαντορίνη;

Την έκρηξη ηφαιστείων η αλήθεια είναι πως έχω συνηθίσει να την βλέπω σε ντοκυμαντέρ που αφορούν το περιβάλλον και είναι ένα από τα φυσικά φαινόμενα που μου προκαλεί πραγματικό δέος. Για πρώτη φορά λοιπόν μετά από 30 χρόνια μια πραγματική «έκρηξη» πραγματικά συμβαίνει, τα αποτελέσματα της οποίας ακόμα αναμένουμε και μάλλον θα αναμένουμε για αρκετό καιρό ακόμα.. Έχουν περάσει σχεδόν 200 χρόνια από την τελευταία φορά που σημειώθηκε δραστηριότητα του ηφαιστείου δίπλα στον παγετώνα Eyjafjallajoekull, 120 χλμ ανατολικά της πρωτεύουσας της χώρας Reykjavik. Η τελευταία έκρηξη πραγματοποιήθηκε το 1821. Με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία η έκρηξη του ηφαιστείου προκλήθηκε από την επέκταση μιας λίμνης λίγο πιο έξω από τον παγετώνα Βατναγιοκούλ, τον μεγαλύτερο της Ισλανδίας, ο οποίος κανονικά καλύπτει το ηφαίστειο. Το νερό της λίμνης βρισκόταν υπό υψηλή πίεση και ίσως διαπέρασε την πλαγιά του βουνού..
Δεκάδες αερόδρομια σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ήπειρο αποκλείστηκαν καθώς η εμφάνιση μαύρης τέφρας και λευκού ατμού στην ατμόσφαιρα εμπόδισε κυριολεκτικά την πτήση των αεροσκαφών. Μάλιστα πολλοί είναι οι ειδικοί επιστήμονες που υποστηρίζουν πως αν συνεχιστούν ακόμη και μικρότερες ηφαιστειακές εκρήξεις θα υπάρξουν προβλήματα σε πτήσεις ακόμα και για έναν ολόκληρο χρόνο.

Κάπου διάβαζα μάλιστα πως ενώ οι σεισμοί και οι τυφώνες μοιάζουν συχνά να είναι οι πιο καταστρεπτικοί τύποι φυσικών καταστροφών, τα ηφαίστεια μπορούν να έχουν περισσότερα εκτεταμένα αποτελέσματα από το καθένα. Όπως η έκρηξη του ηφαιστείου των Φιλιππίνων Pinatubo, το 1991, που έδειξε ότι ένα ηφαίστειο μπορεί να δημιουργήσει ένα τεράστιο νέφος θειικού οξέος, το οποίο να περικυκλώνει ολόκληρο τον πλανήτη.Πραγματικά εντυπωσιακό έτσι;
Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός της πτώσης της θερμοκρασίας που μπορεί να επέλθει. Ενώ το κύριο μέρος της ηφαιστειακής στάχτης απομακρύνεται πολύ γρήγορα --σε διάστημα λίγων ημερών ή εβδομάδων-- το διοξείδιο του θείου μένει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο στρατοσφαιρικό αερόλυμα. Σιγά-σιγά μετατρέπεται σε σταγόνες θειικού οξέως που ανακλούν έντονα το φως του ήλιου και αυξάνουν την απορροφητικότητα στο φως του στρατοσφαιρικού αερολύματος. Το αποτέλεσμα είναι μια μείωση της μέσης γήινης θερμοκρασίας από μισό έως ένα βαθμό Κελσίου για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ηφαιστειακός χειμώνας
Ακόμα εντονότερη ήταν η κλιματική επίδραση από την έκρηξη του ηφαιστείου Ταμπόρα στην Ινδονησία το 1815, η οποία θεωρείται η ισχυρότερη στην καταγεγραμμένη ιστορία. Η σκοτεινή χρονιά που ακολούθησε ονομάστηκε «η χρονιά χωρίς καλοκαίρι».

Το περίεργο είναι πως όλοι οι δημοσιογράφοι και ειδήμονες της ενημέρωσης αναφέρονται στο φαινόμενο της έκρηξης του Ηφαιστείου σχετικά με την ματαίωση πτήσεων και τις μεταφορές. Απουσιάζει μια ωραία αναφορά κι ένα ενδιαφέρον ρεπορτάζ πάνω στην δράση και την ιστορία των ηφαιστείων στο τι αποτελέσματα φέρνουν στο περιβάλλον, αλλά τώρα πέστε μου τι ψάχνω...
Το πρώτο πράγμα που άκουσα μετά την έκρηξη ήταν για την μεγάλη οικονομική χασούρα των αεροπορικών εταιριών που βλέπουν τις μετοχές τους να παίρνουν την κατιούσα.. Αυτή ηφαιστειακή έκρηξη στην Ισλανδία  έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη διακοπή στις ευρωπαϊκές πτήσεις από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και οι άνθρωποι φαίνεται να χάνουν τον κόσμο κάτω από τα πόδια τους καθώς εκατομμύρια euro ξεγλιστρούν μέσα από τα χέρια τους.  Αυτό μου φέρνει στο νού ένα σύνθημα στο δρόμο:

«Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΑΣ ΘΑ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΕΙ ΟΤΑΝ ΚΟΠΕΙ ΤΟ ΡΕΥΜΑ»

Γιατί  κάθε φορά που ένα «δυνατό» φυσικό φαινόμενο συμβαίνει και σε κάθε φυσική καταστροφή, σε κάθε απόκοσμο θέαμα, ο άνθρωπος μοιάζει με μυρμήγκι και η  δραστηριότητα του μοιάζει να είναι ένα χάρτινο καραβάκι στον ωκεανό. Μήπως το μάθημά μας , μας το μάθει τελικά η ίδια η φύση;